Bazylika św. Pawła za Murami to jedna z czterech
bazylik papieskich znajdujących się na terenie Rzymu i Watykanu. Według tradycji katolickiej jest to
miejsce pochówku świętego Pawła. Współczesne badania archeologiczne zdają się potwierdzać te przypuszczenia. Zgodnie z historycznymi źródłami, w roku 62 św. Paweł został skazany na śmierć i ścięty około 3 km od tego miejsca. Kobiety przeniosły ciało św. Pawła w miejsce dzisiejszej bazyliki. Nad grobem zbudowano niewielką kapliczkę, która przetrwała do czasu zbudowania bazyliki. Budowę bazyliki rozpoczęto na polecenie cesarza Konstantyna w roku 344 a konsekrowano ją pod koniec VI wieku.
Grób św. Pawła znajduje się pod ołtarzem głównym. Do czasu zbudowania
bazyliki św. Piotra, bazylika św. Pawła była największym rzymskim kościołem. W roku 1823, podczas prac remontowych, zaprószony został ogień i bazylika doszczętnie spłonęła. Od razu przystąpiono do jej odbudowy i ponowna konsekracja bazyliki miała miejsce w roku 1854 za pontyfikatu papieża Piusa IX.
Bazylikę poprzedza dziedziniec otoczony granitową kolumnadą. Pośrodku ustawiono figurę św. Pawła z mieczem. Świątynię poprzedza narteks, nad którym widoczna jest fasada ozdobiona złotą mozaiką. Pomiędzy oknami umieszczono wizerunki czterech proroków: Izajasza, Jeremiasza, Ezechiela i Daniela. Nad nimi umieszczono scenę przedstawiającą Baranka Bożego pojącego trzodę w czterech rzekach będących symbolem czterech Ewangelii. Tympanon wieńczący fasadę ozdobiony jest mozaiką z Chrystusem na tronie, otoczonym przez świętych Piotra i Pawła.
Drzwi po prawej stronie to Święta Brama otwierana z okazji jubileuszu roku świętego. Drzwi te pochodzą z poprzedniej bazyliki. Zostały wykonane w Konstantynopolu w 1070, zniszczone podczas pożaru i zrekonstruowane w 1967.
80 granitowych kolumn dzieli wnętrze świątyni na pięć naw. Sklepienie ozdobione jest pozłacanymi kasetonami, a centralne miejsce zajmuje herb papieża Piusa IX. Nawę główną wieńczy łuk tęczowy zachowany ze starej bazyliki a ufundowany przez cesarzową Gallę Placidię. Łuk ozdobiony jest mozaikami z V wieku z postaciami Zbawiciela i patriarchów. Apsyda kończąca nawę główną także jest ozdobiona mozaiką w stylu bizantyjskim. Ukazano na niej Chrystusa na tronie w otoczeniu świętych: Piotra, Andrzeja, Pawła i Łukasza. Pod łukiem triumfalnym znajduje się grób św. Pawła przykryty gotyckim baldachimem wykonanym w roku 1285 przez Arnolfo di Cambio.
Nawa poprzeczna połączona jest z kaplicami. Po lewej stronie znajduje się kaplica Najświętszego Sakramentu, w której można zobaczyć krucyfiks z XIII wieku oraz drewniany posąg św. Pawła ze śladami ognia, który zniszczył poprzednią budowlę.
Rozwiń tekst
