Cerveteri

Cerveteri było jednym z najważniejszych etruskich miast. W czasach świetności miasto było jednym z największych, najbardziej zaludnionych miast nadmorskich w południowej Etrurii. Swoje bogactwo miasto zawdzięczało eksportowi rudy żelaza. Od V w. p.n.e. zaczął się stopniowy upadek miasta. W III w. p.n.e. Cerveteri weszło w skład koalicji walczącej z Rzymianami, po klęsce 273 p.n.e. utraciło połowę swego terytorium. W 90 p.n.e. przeszło pod zwierzchnictwo Rzymu, otrzymując niepełne prawa obywatelskie. Obecnie z miasta zachowały się jedynie fragmenty murów obronnych z 6 bramami, pozostałości świątyń i cystern.

W pobliżu miasta znajduje się ogromna nekropolia etruska Banditaccia z licznymi grobami tumulusowymi (kurhanami) i hypogeami. Komory grobowe, o wnętrzach podobnych do wnętrz domów mieszkalnych, ozdobione są wspaniałymi malowidłami i reliefami, o dużej wartości artystycznej, historycznej i ikonograficznej. Znaleziono w nich również wiele terakotowych sarkofagów oraz rzymskich inskrypcji i rzeźb. Typowy etruski kurhan zbudowany z ułożonych jeden na drugim bloków kamiennych, przesuniętych do wewnątrz, zakończonych płytą stropową. Następnie taka konstrukcja była przykrywana ziemią, która stopniowo porastała trawą. W takim kurhanie znajdowało się nawet kilka rodzinnych grobów, każdy grobowiec rodzinny miał osobne wejście. Komora grobowa znajdowała się zazwyczaj poniżej poziomu terenu, do komory schodziło się po schodach. Dzięki takiemu rozwiązaniu w komorze można było zmieścić więcej grobowców.