Jak wskazują wykopaliska, okolice Mdiny były zamieszkane już w IV tysiącleciu przed naszą erą. Około roku 700 p.n.e. Fenicjanie założyli w tym miejscu pierwszą osadę warowną. Na prawdziwy rozkwit miasto musiało jednak czekać na Rzymian. Około roku 200 p.n.e. Rzymianie wybudowali w mieście pałac gubernatora i ustanowili Mdinę, która wtedy nosiła nazwę Melita, stolicą wyspy.
W roku 870 miasto zostało zdobyte przez Saracenów. Nowi panowie miasta zredukowali jego rozmiar do dzisiejszej cytadeli, otoczyli go grubymi murami obronnymi i nadali mu dzisiejszą nazwę Mdina, co w języku arabskim oznacza miasto otoczone murami.
W roku 1090 Arabowie zostali przepędzeni z wyspy przez Normanów. Nowi władcy wyspy urządzili w Mdinie wielki festyn, aby uczcić zwycięstwo. W XV w. miasto było oblegane przez Turków. Zniszczenia były spore, ale miasto nie poddało się.
W roku 1530 Malta stała się siedzibą Joannitów, a Mdina stała się główną siedzibą Zakonu Rycerskiego. Jednak już po pewnym czasie, Zakon zaczął przenosić swoje urzędy do Birgu (dzisiaj
Vittoriosa), miasta położonego na wybrzeżu wyspy. Dostęp do morza był niezbędny, aby zarządzać flotą. Wybudowanie Valletty i ustanowienie jej nową stolicą miasta przyczyniło się do wyludnienia Mdiny i zapoczątkowało jego powolny upadek.
W roku 1693 miasto nawiedziło potężne trzęsienie ziemi, podczas którego zniszczona została większość średniowiecznych budynków. Po tej katastrofie miasto zostało odbudowane, jednak już nigdy nie odzyskało dawnego blasku.
Współcześnie Mdina stała się centrum turystycznym, w którym czas jakby się zatrzymał. Miasto zostało wyłączone z ruchu kołowego, aby utrzymać średniowieczny krajobraz miasta. W mieście znajduje się bardzo dużo zabytków, moim zdaniem warte polecenia są następujące:
Brama miejska (il-Bieb tal-Imdina)
Zachowana do dzisiaj główna brama wjazdowa do miasta zbudowana została na polecenie Wielkiego Mistrza Antonio Manoel de Vilhena w miejscu bramy zniszczonej przez trzęsienie ziemi. Brama i znajdujący się za nią plac Pjazza San Publju był w przeszłości posterunkiem celnym.
Katedra św. Pawła (Il-Katidral Metropolitan ta' San Pawl)
Tradycja mówi, że katedra stoi na miejscu willi Publiusza, rzymskiego namiestnika Malty w czasie, gdy św. Paweł Apostoł wylądował na wyspie. Według legendy nawrócenie Publiusza zapoczątkowało proces chrystianizacji wyspy. Katedra została zbudowana po wielkim trzęsieniu ziemi w roku 1693, jej architektem był Lorenzo Gafà, który zaprojektował świątynię na planie krzyża łacińskiego. Prace budowlane rozpoczęły się w roku 1697 i już po pięciu latach świątynia została konsekrowana.
Podłoga katedry, podobnie jak w Katedrze św. Jana w
Valletcie pokryta jest ozdobnymi płytami nagrobnymi. Miejsce pod nimi zarezerwowane jest do chowania maltańskiej szlachty i wysokiego rangą kleru, co odróżnia ją od Katedry św. Jana, gdzie chowani mogą być tylko rycerze Zakonu.
Sklepienie pokryte jest freskami przedstawiającymi sceny z życia św. Pawła. Monumentalna marmurowa chrzcielnica, dar biskupa Valguarnero, przetrwała trzęsienie ziemi i nadal służy wiernym. Malowidło w nawie głównej przedstawiające nawrócenie św. Pawła oraz malowidła w absydzie przedstawiające rozbicie się statku św. Pawła u wybrzeży Malty także przetrwały trzęsienie ziemi. Wszystkie malowidła zostały wykonane przez włoskiego malarza Mattia Pretiego.
Naprzeciwko ołtarza głównego znajdują się trony przeznaczone dla biskupa Malty oraz Wielkiego Mistrza Zakonu.
W znajdującym się obok katedry barokowym budynku dawnego seminarium duchownego znajduje się muzeum katedralne. W muzeum zgromadzono przedmioty sakralne i inne dzieła sztuki, w tym serię malowideł Albrechta Dürera przedstawiającą sceny z życia Maryi i 30 drewnianych rzeźb składających się na tzw. Małą Pasję.
Kościół pod wezwaniem św. Piotra (San Pietru fil-Ktajjen)
Ten niewielki kościółek stoi przy Triq San Pietru i należy do Klasztoru Benedyktynów. Kościół został wybudowany w roku 1625, a jego budowa została sfinansowana przez fundację biskupa Domenico Cubelles.
Renesansowa fasada kościoła została ozdobiona dwoma toskańskimi pilastrami. Wnętrze kościoła zbudowane jest na planie prostokąta i zwieńczone sklepieniem kolebkowym. W ołtarzu głównym znajduje się malowidło przedstawiające świętych Piotra, Benedykta i Scholastykę pędzla Mattia Pretiego. Pozostałe malowidła w kościele zostały wykonane przez Francesco Zahrę.
Pjazza tas-Sur
Na Pjazza tas-Sur, najbardziej na północ wysuniętym bastionie, znajdowało się stanowisko artyleryjskie. Z murów obronnych rozpościera się wspaniała panorama na centralą część Malty, przy dobrej pogodzie widok sięga, aż do morza. Niemalże u stóp bastionu leży wioska Mtarfa, w pobliżu której znajdowała się baza armii tureckiej podczas oblężenia miasta w XV wieku.
